Bodrum bakla: lezzet Sandığı’dan bir hazine
Torino, Patmos, Foça, Milas ile Bodrum’da görücüye çıkan Gambilya favası, Avustralya Yemek TV programlarına konuk oldu ve bir Melbourne restoranının menüsünde yerini aldı.
Yazı Chris Drum Berkaya

Bodrum Slow Food (Yavaş Gıda) Grubu tarafından seçilen geleneksel yemeklerden gambilya favası, Eylül 2016’da, 55 ülkeden temsilciler ile yaklaşık 7000 üyenin tatları ve yemekleri değerlendirdiği Torino’daki Terra Madre Salona Del Gusto etkinliğine de katıldı. Bodrum sofralarında ve lokal restoranlarda sıklıkla servis edilen Bodrum favası, genellikle mercimek veya fasulye ile karıştırılsa da aslında, irice bir mercimeğe benzeyen ve yerel bir bakliyat çeşidi olan Bodrum gambilyasından yapılıyor. Aynı zamanda, Bodrum baklası ve kambilya olarak da biliniyor. Kuru baklaya ve baklaya nazaran daha hafif bir aromaya sahip. Gambilya favası nadirliği sebebiyle, birkaç nesil sonra tamamen unutulacak yerel yemek örneklerini toplayan Yavaş Gıda uluslararası projesinin Lezzet Sandığı adaylığını da elde etti.

2014 yılında Torino’daki Yavaş Gıda organizasyonuna götürerek ikram ettikleri 20 kilo peksimet ve 10 kilo gambilya ile Bodrum’u ilk olarak tanıtan Deniz Kutsan ve Bodrum Kısmet Lokantası’nın sahibi Orhan Dumanlı, gambilya favasının Lezzet Sandığı kataloğunda yer almasından çok mutlu olmuş. Kutsan, Akdeniz’de popüler olan fava püresinin Avrupa’da da beğenilmesinden son derece hoşnut olduğunu belirtiyor. Gambilya favasının zarif lezzeti, eleştirmenlerin ve jürinin ilgisini çekerek büyük başarı kazanmış.

Bodrum Yavaş Gıda bu yemeği, aynı zamanda Foça Yavaş Gıda organizasyonlarında yer alan, Dünya Günü ile Terre Madre Günü’nde ve 2015’te Yunan adası Patmos’da gerçekleşen Ege Yavaş Gıda Festivali’nde de tanıttı. Ziyaretçilerin ve tadımcıların çoğu, bakladan yapılan geleneksel Yunan mezesinin bir versiyonu olan bu favayı tanıyarak çok beğenmiş.

Son yıllarda Türk yemek yazarları ve blogger’ları sayesinde ilgi çekmeye başlayan bu özel lezzeti şimdilerde, bakla veya kuru bakla ile yapılan klasik fava mezesine alternatif olarak Bodrum restoranlarında görmek mümkün.

Gambilya favasının bilinen bir diğer versiyonu da Bodrum Kumbahçe bölgesinin ünlü Komodor Restoranı’nın eski ortağı ve şef aşçısı “Kaptan” Ahmet Kunduz tarafından yapılıyor. Kunduz, Avustralyalı şef Shane Delia’nın yerel lezzetleri keşfettiği Shane Delia’nın Baharat Yolculuğu Türkiye televizyon programından davet almış. Bu programda Delia, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden topladığı benzersiz yemek tariflerini modern bir anlayışla yaparak, Melbourne, Maha’daki ünlü restoranında servis ediyor. Programın Bodrum bölümünde, Kunduz ile birlikte gambilya favası dahil, birkaç Bodrum mezesini yeniden yorumlayan Delia; Melbourne’deki tarifine, Kunduz’un yemeğe renk katmak için kullandığı karamelize soğan yerine bolca trüf yağı eklemiş. Kunduz, Konacık’taki bir alışveriş merkezinde bulunan Krema ve Yoğurt adlı yeni mekânında, gambilya favası ve diğer popüler mezelerini yapmaya devam ediyor.

Yavaş Gıda Bodrum Koordinatörü Kutsan, Bodrum’un gambilya favasının beğenilmesinden memnun olsa da aynı zamanda, yemeğin yurtdışında tanıtılmasından sonra fiyatının ikiye katlanmış olmasından dolayı pişman olduğunu belirtiyor. Yavaş Gıda üyesi Aslıhan Mutlu’nun da altını çizdiği bu popülerliğin bir olumlu yanı da Mumcular ve Milas’taki çiftçilerin bu ürünü kendi arazilerinde yetiştirmeye devam ederek geleneği yaşatacak olmaları.

Read also:  Bodrum Makarnacı by Koko, Bitez