Bodrum’da dalış

Etrafını saran sularda sayısız canlıya ev sahipliği yapan Bodrum yarımadası, sualtı mağaralarından yapay ve doğal resiflere, gemi batıklarından uçak kalıntılarına uzanan keşif alanlarıyla maceranın eksik olmadığı bir deniz heyecanı vadediyor.

Yazı Chris Drum Berkaya

Bir keresinde, deneyimli ve gezmiş görmüş bir tüplü dalış uzmanı, “Bodrum’un güvenli ve temiz sularına dalarak amaçsızca bir balığın ardına takılmanın saf hazzı, yaşanabilecek en rahatlatıcı dalış deneyimlerinden biridir,” demişti.

Bodrum yarımadasındaki dalış turizmi, benzersizliğini bir araya gelen bir dizi özellikten alır: Kristal berraklığındaki güvenli suları, dalış sahalarının çeşitliliği, deneyim sahibi ve lisanslı dalış eğitmenleri, konforlu dalış tekneleri, tarihi değer niteliği taşıyan sünger dalışı geçmişi ile arkeolojik sualtı hazineleri gibi.

Türkiye dalış sahaları 1980’lerin başından beri, Bodrum Kalesi’nde bulunan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’ne bağlı sualtı arkeologlarının tavsiyeleriyle düzenlenmekte. Kıyı araştırmalarının göstergeleri doğrultusunda, tarihi öneme sahip batıklar ile sahil alanlarını korumak adına, sadece bazı bölgelerde spor amaçlı dalış gerçekleştirilmesine izin veriliyor.

Orak Adası’ndan batıdaki Kargı adacıklarına uzanan, eğlence amaçlı dalışa açık alanda, dalış teknelerinin sıkça kullandığı 20-25 civarında dalış noktası bulunuyor. Resiflere, duvarlara, mağaralara ve hatta kasıtlı olarak batırılmış üç adet batığa sahip bu sahaların bazısı yeni başlayanlar için idealken, bazısı da yalnızca deneyimli dalgıçlara uygun.

Dalışların büyük bir kısmı, Bodrum’un doğusunda yer alan Karaada civarında gerçekleşiyor. Büyük ağaçlar ve makiliklerle kaplı ada, yüzme keyfini katlayan pek çok koya sahip olduğundan, günlük tekne gezilerinin en popüler uğrak yerlerinden biri. Doğal sit alanı olan adanın dalış için ayrılan belirli koylarında, envai çeşit ufak balık sürüsü görebilir; hatta şansınız yaver giderse vatoz, deniz kaplumbağası ve yunuslarla birlikte yüzebilirsiniz!

Adanın arka kısmında yer alan Kaçakçı koyu, hem acemilere hem ileri düzey dalgıçlara hoş bir dalış deneyimi yaşatıyor. Koyun 5 ile 30 metre arasında değişen derinliklerinde amforalara, ahtapotlara, vatozlara, müren balıklarına, lagoslara ve çok çeşitli küçük balıklara rastlayabilirsiniz. Daha batıda bulunan Deniz Feneri koyu ise 5-20 metre arasında değişen derinliği ve kumlu dibiyle kolay bir dalış sunmakta.

Karaada’nın meşhur Delikli Mağarası ise dalgıçların 12 metrelik derinlikten giriş yapıp 4 metre derinlikten çıktığı, orta zorlukta bir dalış yeri. Regülatörünüzden çıkan hava kabarcıklarının mağaranın çatlaklarından dışarı kaçmaya çalışmasını izlemek için bile dalmaya değer.

Adanın güneydoğu tarafında yer alan Poyraz koyu civarındaki dalış alanlarının arasında, üç yıl önceki zamansız ölümünün ardından, Mustafa Koç anısına düzenlenerek işadamının 5 metrelik sualtı heykelinin indirildiği saha da yer alıyor. Bodrum dalış işletmecilerinin yarımadadaki dalış turizmini geliştirmek adına 2006’da başlattığı “Bodrum Karaada Yapay Resifler Projesi” sonucunda, Karaada sularına 3 enkaz batırıldı.

29 metre uzunluğunda, 17 metre yüksekliğindeki eski sahil güvenlik gemisi SG115, 18-26 metre derinlikte, kolay bir dalış sunar. Ahtapot ve büyük orfozlar görmeniz olası.
37 metre uzunluğunda, 18 metre yüksekliğinde eski Türk Deniz Kuvvetleri su tankeri PINAR 1,36 metre derinlikte yatmakta. Sadece ileri düzeydeki dalgıçlara dalış fırsatı sunan geminin kaptan köşküne girerek hâlen yerinde duran dümeni başında mükemmel fotoğraflar çektirebilirsiniz. Deniztavşanı, ahtapot, mürekkep balığı ve müren, burada rastlayabileceğiniz canlı türlerinin başında geliyor.
Türk Hava Kuvvetleri’ne ait DAKOTA C47 tipi emektar kargo uçağının batığı, kanat uçları 17 ile 25 metre derinlikte ve kuyruğu 28 metre derinlikte duracak şekilde, sualtında eğri olarak uzanmaktadır. Yeni başlayan ve orta seviyedeki dalgıçlara uygun bir dalış yeridir. Dalış tekneleri adaya varmadan önce yarı yolda durarak, canlı bir hayal gücüyle Büyük ve Küçük Resifler olarak adlandırılan popüler resiflerde mola verir. 5 ile 35 metre derinlikteki bu resiflerin ikisi de civardaki akıntılar nedeniyle yeni başlayanlara uygun değildir. Buradaki dalışlarda dalgıçlar iskorpit, lagos, ton balığı, iskarmoz balığı ve müren balığını kapsayan, daha geniş bir deniz yaşamı görmeyi umar.

Bodrum ile Gümbet arasında, 5-30 metre derinliğe sahip, orta zorluktaki bir dalış sahası olan Kurt burnu yer alıyor. Amforalar, iskarmoz balıkları ve araba batıkları nedeniyle özellikle fotoğrafçılar tarafından tercih ediliyor.

Bitez’den kalkan dalış tekneleri dışında nadiren ziyaretçi bulan Kargı adası ise en batıdaki saha. Yine 5-30 metre derinliğinde olmasına karşın, güçlü akıntılar ve civardaki daha derin resifler nedeniyle ileri düzeydeki dalgıçlara uygun.

Yalıçiftlik’in doğusunda Orak Adası yer alıyor. Kayalık sahilinin yakınındaki sualtı kanyonları, 90 metre derinliğe inen, olağanüstü duvar ve mağara dalışı olanağı sunmakta. Ayrıca eskiden, serbest dalış rekoru denemelerinde kullanılan sahalardan biri.

Sertifika alımı

Dalış bröveleri, PADI (Profesyonel Dalış Eğitmenleri Birliği), SSI (Uluslararası Tüplü Dalış Okulları), CMAS (Dünya Sualtı Aktiviteleri Konfederasyonu) ve NAUI ( Ulusal Sualtı Eğitmenleri Birliği) gibi uluslararası organizasyonlar tarafından düzenlenir.

Eğitmenler, bu uluslararası organizasyonların birinden dalış tipine uygun lisans almak ve Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu yönetmeliğinde belirtilen koşulları yerine getirmiş olmak zorundadır.

Keşif Dalışı, yüzme dışında bir ön eğitim gerektirmeyen, başlangıç niteliğindeki dalıştır. Bodrum’da, ekipman ve yöntem hakkında kısaca bilgilendirmenin ardından rehber eşliğinde yapacağınız tek dalışı kapsayan, tam günlük bir dalış gezisi yapabilirsiniz. Güvenlik ve konfor amacıyla, dalışın sığ suda ve yetkili eğitmenle bire bir şekilde gerçekleşmesi gerekir. Sonrasında katılım sertifikanızı alabilirsiniz. Bu paketin ücreti, dalış ekipmanı, bilgilendirme, bir kerelik rehberli dalışı kapsar; tur tam günlük ise, öğle yemeği de verilir. Teknedeki deneyimli dalgıçlar dalışa devam ederken, siz de yüzüp güneşin tadını çıkarabilirsiniz.

PADI Açık Deniz Dalıcı kursu, “milyonlarca kişiyi maceralı dalış tarzıyla tanıştıran, dünyanın en popüler tüplü dalış kursu” olduğu iddiasında. Diğer uluslararası dalış sertifikası programlarındaki gibi eğitim, ders kitabı/video anlatımlı teorik dersler, havuz/sınırlı su ve açık deniz uygulaması, dalış ekipmanı, öğle yemeği içeren dört günlük kursu ve sonrasında PADI veya programın genel merkezinden postalanacak, uluslararası geçerlikteki sertifika kartını içeriyor.

PADI İleri Düzey Açık Deniz Dalıcı kursu, Açık Deniz Dalıcı sertifikasının ardından devam edilebilecek, uzman dalış becerisi kazandıran bir kurstur. Derin su dalışı ile pusula yönlendirmeli dalışın mecburi olduğu programda, ek olarak yapılan üç seçmeli dalış kapsamında batık dalışı ve gece dalışı da yapılabilir. Kurs, deniz altı ve üstü tüm eğitimi, tüm ekipmanı, teknede öğle yemeğini ve PADI’nin uluslararası geçerlikteki sertifika kartını içeriyor.

Dalış operatörleri

Sportif amaçlı dalış yapmak isteyen yabancı dalgıçların USSF üyesi ya da denk kuruluşlarca düzenlenen bir belgeye sahip olmaları ve dalışı, Türk rehber balıkadam refakatinde yapmaları zorunlu. Dalışta özel tekne veya işletmenin teknesi kullanılabilir.

Aegean Pro Dive – Şirketin kurucuları Murat ve Brenda İçel tarafından 24 yıl işletildikten sonra Emre Taşkınoğlu ile ortaklarına devredilen dalış şirketinin dalış teknesi ‘Isis’ WOW Otel’de demirlenmekte. Şirket, Karaada batıklarında akülü sualtı taşıtı ile Dalma & Sürme turları düzenliyor. Adnan Menderes Caddesi No.63, Bodrum; T: (0252) 316 07 37; www.aegeanprodive.net
Aquapro – 1997 yılında, Kenan ve Joby Doğan tarafından kurulan şirketin, ‘Vertigo’ adında bir dalış teknesi var. Joby, Bodrum’un ilk Rebreather Dalış Eğitmeni. (Sualtındaki dalış süresini üç saate kadar uzatan ve kabarcık seslerini yok eden kapalı devre dalış aparatı ile yapılan dalış). “Böylelikle, balıklar korkup kaçmıyor!” diyor Joby. Bitez; T: 0532 394 91 65; www.aquapro-turkey.com
Aşkın Diving – İlk Türk sualtı arkeologlardan biri olan Aşkın Cambazoğlu tarafından 1987 yılında kurulan şirkette, dalışları Aşkın bey ile oğlu Tunç gerçekleştiriyor. Halikarnas İskelesi, Kumbahçe, Bodrum; T:0533 615 90 72; www.askindivingbodrum.com
Barakuda – 2017 yılında İstanbullu çift Dilek ve Mete Tüneri tarafından kurulan şirket, dalışlarda, restore ettikleri tarihi arkeolojik inceleme ve kazı gemisi ‘Virazon’u kullanıyor. Bitez; T: 0532 447 03 42; www.barakudabodrum.com
Blue Escape Diving – Dalışlarına, Gümbet ile Bodrum arasında bulunan Bodrum Bay Resort’ta demirli Blue Escape teknesiyle çıkıyor. Konacık Mah. Atatürk Bulvarı Pamir İş Merkezi No.114, Bodrum; T: 0537 406 32 84; www.blueescapediving.com
Dive Academy Bodrum – Türkiye kıyılarında 25 yıllık dalış deneyimine sahip Tolga Dokumacı, dalışlara ekibiyle birlikte, beş yıl önce Bodrum’a geldiğinde satın aldığı teknesiyle çıkıyor. Kumbahçe Limanı, Halikarnas İskelesi, Kumbahçe, Bodrum; T: 0533 511 31 27; www.diveacademybodrum.com
Erman Dive – Karada verilen kursun ardından, Orak Adası veya Sea Garden yakınlarındaki kayalık koylarda dalış olanağı sunuyor. T: 0532 213 59 89; www.ermandive.com
Happy Bubbles Diving Centre – ‘Selkie’ adlı dalış teknesini kullanan şirket, Yener ve Oktay beyler tarafından işletiliyor. Club Flora Hotel, Dayılar Sok. No.3, Gümbet; T: 0532 597 73 86; www.happybubbles.com
Mako Diving – Volkan Korkmaz tarafından işletiliyor. Ergün Soykan Caddesi No.2, Bodrum; T: 0532 241 84 89 www.makodivingbodrum.com
Turkuaz Diving Centre – Nimet-S dalış teknesini kullanan şirket, Nihat Aydın tarafından işletiliyor. Halikarnas İskelesi, Kumbahçe, Bodrum; T: 0533 393 22 69; www.turkuazdivecenter.com